Lax

Lax er einn vinsælasti fiskurinn á borðum Íslendinga og það er ekki af ástæðulausu. Hann er bragðgóður, fjölhæfur í eldamennsku og stútfullur af næringarefnum sem styðja við bæði líkama og huga.

Hvers vegna er lax svona hollur?

Lax tilheyrir hópi feitra fiska, sem þýðir að hann er ríkur af omega-3 fitusýrum, sér í lagi EPA og DHA sem hafa fjölmörg jákvæð áhrif á heilsuna:

Styðja við hjarta- og æðakerfi: hjálpa til við að lækka blóðþrýsting og blóðfitu
Minnka bólgur í líkamanum: sem hefur áhrif á m.a. liðheilsu og bólgusjúkdóma
Styðja við heilastarfsemi: mikilvægt fyrir minni, einbeitingu og jafnvel geðheilsu

Að auki inniheldur lax:

Gott prótein: 20-25 g/100 g
D-vítamín: sem marga Íslendinga vantar
B₁₂ vítamín, selen, joð og önnur nauðsynleg steinefni

Hverjir ættu sérstaklega að borða lax?

Lax getur verið góður fyrir alla, en sumir hópar gætu sérstaklega grætt á reglulegri neyslu:

Þau sem vilja vernda hjartað og bæta blóðfitugildi
Fólk með skerta D-vítamín stöðu eða borðar fisk sjaldan
Þau sem borða lítið af kjöti en vilja góðan próteingjafa
Konur á meðgöngu og við brjóstagjöf
Eldra fólk sem þarfnast D-vítamíns og meira af próteini

Hversu oft ættum við að borða lax?

Samkvæmt ráðleggingum um mataræði ættu fullorðnir að borða fisk tvisvar til þrisvar í viku eða að ná 300-450 grömmum, og þá ætti að minnsta kosti vera 200 grömm feitur fiskur, eins og lax, bleikja, makríll eða síld.

Þau sem eiga í áhættu vegna hjarta- og æðasjúkdóma, eða borða ekki aðra fitugjafa eins og lýsi, geta haft lax eða annan feitan fisk reglulega í vikumatnum, t.d. 2–3 sinnum í viku.

Hvernig má njóta lax á fjölbreyttan hátt?

Lax er einstaklega fjölhæfur og tekur vel við mismunandi eldamennskuaðferðum:

Ofnbakaður lax með grænmeti og sætum kartöflum
Grillaður lax með sítrónu og ferskum kryddjurtum
Laxasúpa með rótargrænmeti, kókosmjólk og engifer
Laxabuff eða laxabollur
Kaldur lax í samlokur með eggi eða avókadó
Brauð með laxasalati (með köldum laxi, majonesi og eggi)
Laxapasta með rjóma og spínati

Prófaðu að para laxinn með trefjaríkum fylgihlutum eins og kínóa, byggi, linsum eða bakaðri sætri kartöflu.

Lax er ekki bara vinsæll, hann er líka einstaklega næringarríkur og fjölnota. Með því að borða hann reglulega geturðu stutt við hjarta, heila, bein, vöðva og almenna orku. Hvort sem hann er ofnbakaður, grillaður eða í salati, þá er hann ótrúlega einfaldur og hollur kostur í daglegt mataræði.

Önnur matvæli